Mięsień gruszkowaty
łac. – musculus piriformis
Mięsień gruszkowaty jest mięśniem płaskim, kształtu trójkątnego i rozpięty jest między kością krzyżową a udem.
Powierzchnia miedniczna kości krzyżowej w pobliżu otworów krzyżowych miednicznych II-IV
Krętarz większy kości udowej
Przy ustabilizowanej miednicy: rotuje zewnętrznie, odwodzi, prostuje w stawie biodrowym
Przy ustabilizowanej kości udowej: Pochyla miednicę bocznie w stronę nogi obciążanej (przy chodzeniu lub staniu na jednej nodze). W ruchu tym jest wielokrotnie słabszy od mięśnia pośladkowego średniego i małego.
Gałązki splotu krzyżowego (L5-S5)
Tętnica pośladkowa górna, tętnica pośladkowa dolna
1. Przyczepy
Przyczep początkowy
Mięsień gruszkowaty rozpoczyna się na powierzchni miednicznej kości krzyżowej w pobliżu otworów krzyżowych miednicznych od II do IV.
Przyczep końcowy
Włókna biegną zbieżnie w kierunku bocznym, przechodząc przez otwór kulszowy większy, a następnie za pomocą ścięgna końcowego przyczepiają się do powierzchni przyśrodkowej wierzchołka krętarza większego kości udowej.
Ciekawostka: mięsień gruszkowaty przebiegając przez otwór kulszowy większy, dzieli go na dwa mniejsze otwory, nadgruszkowaty i podgruszkowaty.
Poniżej znajdziesz slajder szczegółowo podsumowujący przyczepy!
2. Funkcja
Działanie mięśnia gruszkowatego na staw biodrowy jest różnorodne, choć zazwyczaj słabe. Najsilniejszy jest ruch obrotowy na zewnątrz, ruch odwodzenia jest słabszy, a ruch prostowania najsłabszy.
Gdy noga jest ustabilizowana, mięsień gruszkowaty powoduje pochylenie miednicy i tułowia w tę samą stronę, choć jego siła w tym ruchu jest wielokrotnie słabsza od mięśnia pośladkowego średniego i małego.
Odwodzi, rotuje zewnętrznie i prostuje w stawie biodrowym.
Pochyla miednicę bocznie w stronę nogi obciążanej (przy chodzeniu lub staniu na jednej nodze). W ruchu tym jest wielokrotnie słabszy od mięśnia pośladkowego średniego i małego.
3. Unerwienie
Mięsień gruszkowaty unerwiony jest przez gałązki splotu krzyżowego (L5-S5)
Gałązki splotu krzyżowego (L5-S5)
4. Unaczynienie
Mięsień gruszkowaty unaczyniony jest przez:
tętnicę pośladkową górną,
tętnicę pośladkową dolną.
Tętnica pośladkowa górna, tętnica pośladkowa dolna
5. Rozwiąż quiz
Aby utrwalić wiedzę dotyczącą mięśnia gruszkowatego, rozwiąż quiz znajdujący się poniżej!
Mięsień gruszkowaty – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/7
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.